ÖZET:

Türkiye’de konuşmaya giriş için en popüler konu hava durumu olmasa da önemi giderek artmaktadır. Akıllı telefon kullanımının artması, trafik durumunun öneminin artması ve bilgiye erişim maliyetlerinin azalması etkili olmuştur. En çok gördüğümüz cümle kalıbı ise “bunca yıldır buradayım, böyle kış görmedim” sözüdür. Bu söz gerçeği yansıtıyor mudur? Bazen anlatı gerçeğin çok üstüne çıkabilir. Bu sebeple bu Q raporunda Ankara ve İstanbul’da bu kış nasıl geçiyor; temel tüketim farkları nelerdir sorularına cevap arayacağız. Doğalgaz tüketimi sıcaklıkla artsa da talepleri artmasına rağmen insanlar gelirlerindeki doğalgaz giderlerini sabit tutmak için tüketimlerinde düşüşe gidebilir. Bu raporda iki ayrı hesap yaptık: Abone başı yıllık doğalgaz tüketimi ve abone-derece-gün başına, yani bir abonenin maruz kaldığı soğuğa, göre tüketim miktarlarını inceledik.

YÖNTEM:

EPDK Doğalgaz Piyasası yıllık raporlar, nüfus yoğunluk verileri, TÜİK il başına gelir rakamları, nüfus rakamları ve degreedays.net kullanılarak İstanbul Atatürk ve Ankara Esenboğa Havaalanları için sıcaklık bilgileri alındı. Türkiye’de mekan ısıtmasının 15,5°C’nin altında başladığı kabul edildi. Öncelikle, yıllar bazında Ankara ve İstanbul için soğutma sezonları belirlendi. Daha sonra, takvim yılı bazında toplam soğutma-derece gün hesaplandı. Isıtma-derece gün, 15,5°C altındaki her gün için hava sıcaklıklarındaki farkın alınması ile hesaplandı. Hava sıcaklığının sıfırın altında seyretmesi halinde, örneğin hava sıcaklığı -1°C olduğunda, ısıtma-derece gün 15.5-(-1)=16,5°C derece-gün olarak hesaplandı. Günlük sıcaklık farklarında ise Ankara’da daha büyük farklılıklar olmaktadır. İstanbul’da gündüz-gece geçişi suyun etkisi ile daha yumuşak olurken, Ankara’da soğuma çok daha hızlıdır. Toplamsal derece gün ise, dönem başlangıcından bu yana toplam ısıtmaya sebep olan derece farkının gün gün toplamıdır.

ANALİZ:

Öncelikli olarak belirlenen “ısıtma dönemi” için kümülatif ısıtma sıcaklık derecelerine bakalım. Ankara’da ısıtma sezonu 15 Eylül’de başlayarak 15 Mayıs civarına kadar sürmektedir. İstanbul’da ise 15 Ekim’de başlayarak 15 Nisan civarında son bulmaktadır. Bu sene kış geçen seneki gibi başlamış olsa da 2015-2016 kışına benzemektedir. “Çok soğuk” ya da “çok sıcak” veya “böyle kış görmedik” demek için gerekli kanıtlar şimdilik yetersizdir.

Ankara’daki toplam ısıtma derecesi İstanbul’un neredeyse iki mislidir (2015-2016-2017 ort). Sol eksende bu fark görülmektedir. Ankara da daha çok ısıtma ihtiyacı gözükmektedir. Sağ eksende iki grafik benzer eksenlerde çizildiğinde İstanbul’a kışın daha geç geldiği, Ankara’da ise daha erken başlayarak Haziran’a kadar uzayabildiği görülmektedir. O zaman Ankara’daki ortalama bir tüketici İstanbul’a göre iki misli doğalgaz kullanıyor olmalı değil midir?

  Genel İstatistikler Doğalgaz
  Nüfus Nüfus Yoğunluğu Kişi Başı Gelir Konut Abone Konut Tüketim Abone/Nüfus Isıtma Derece Gün
Ankara 5,34 209 36.680 1,6 1,6 0,301 2544
İstanbul 14,8 2711 43.645 4,5 3,8 0,302 1134
birim milyon kişi/km2 TL/kişi milyon milyar m3 derece-gün

Görüldüğü kadarı ile benzer penetrasyon oranlarında, Ankara’da her bir abonenin 1°C soğukta günlük tükettiği doğalgaz miktarı 0,4 m3/abone-derece-gün iken İstanbul’da bu rakam 0,8 m3/abone-derece-gün’dür.

Abone başına tüketime bakılırsa da Ankara’da abone başı tüketim 1000 m3 iken İstanbul’da 872 m3’tür.

SONUÇ:

Ankara’da ve İstanbul’da kış farklı zamanlarda başlayıp farklı zamanlarda son bulmaktadır. Soğuklar Ankara’da daha uzun ve çok, İstanbul’da daha kısa ve az seyretmektedir. Sıcaklık derecelerine göre, İstanbul’un ısınma talebi, aynı miktar soğukluk için, Ankara’dan neredeyse 2 kat fazladır. Ankara’da bir günde 1°C soğuk için fazladan 0,4 m3 doğalgaz tüketilirken, İstanbul’da bir günde 1°C soğuk için fazladan 0,8 m3 doğalgaz tüketilmektedir. Gelir etkisi bir faktör ise, Ankara’da abone başı yıllık 1000 m3 doğalgaz tüketilirken İstanbul’da 872 m3 tüketilmektedir.

Kümülatif soğuklar olarak baktığımızda ise bu yıl ne çok sıcak ne de çok soğuktur. Şimdilik…

İndirmek için

Diğer İçerikler