Altı yıl önce, günlerce süren zahmetli müzakerelerin ardından, dünya liderleri, iklim değişikliği konusunda bir anlaşma yapmayı başardılar. Sonuç, Paris’teki COP21 zirvesinde kararlaştırılan Paris Anlaşmasıydı.
Birleşmiş Milletler tarafından iklim değişikliği konusunda yasal olarak bağlayıcı bir uluslararası anlaşma olarak tanımlanan dönüm noktası niteliğindeki anlaşma, “küresel ısınmayı sanayi öncesi seviyelere kıyasla 2 santigrat derecenin çok altında, tercihen 1,5 santigrat derece ile sınırlamayı” hedefliyor. 2 santigrat derece 35 derece Fahrenheit civarındadır.
Şimdi, yıllar sonra, politikacılar 26. BM İklim Değişikliği Taraflar Konferansı veya kısa ismiyle COP26 için bir kez daha buluşmaya hazırlanıyor.
COP26’ya Birleşik Krallık tarafından ev sahipliği yapacak ve 1-12 Kasım 2021 tarihleri arasında İskoçya’nın Glasgow kentinde düzenlenecek. Başlangıçta Kasım 2020′de gerçekleşecekti, ancak koronavirüs salgını nedeniyle yeniden planlandı.
COP, Taraflar Konferansı – diğer bir deyişle ülkeler – anlamına gelirken, 26 sayısı bunun 26. zirve olacağına işaret ediyor. Avrupa Birliği, 27 üye devlet gibi, kendi başına Paris Anlaşmasına bir “taraf” olarak kabul edilmektedir.
Birleşik Krallık hükümeti, COP26′daki görüşmelerin “devlet başkanlarını, iklim uzmanlarını iklim değişikliğiyle mücadele için koordineli eylemde anlaşmak üzere bir araya getireceğini” belirtti.
İtalya, COP26′nın “ortak ev sahibi” olarak belirlendi ve Eylül sonunda, Milano’da 35 ila 40 ülkenin katılması beklenen üç günlük bir “Pre-COP” oturumu yapılacak.
2019 yılı sonunda İspanya’da düzenlenen COP25′e katılanlar arasında ABD, Çin, Hindistan ve Avrupa Birliği yer aldı. Glasgow’daki görüşmelerde hepsinin aktif, katılımcılar olması umuluyor.
Bu yılki etkinliğe yaklaşırken büyük bir ilgi Çin’e odaklanacak. Çin, COP26 öncesinde Birleşik Krallık tarafından düzenlenen yakın tarihli bir iklim toplantısına katılmadı.
BBC, davet edilmesine rağmen AB, ABD, Hindistan ve diğerlerinin katıldığı toplantıya Çin’in dahil olmadığını bildirdi. Ancak Çin, aynı gün düzenlenen IEA-COP26 Net Sıfır Zirvesi’ne katıldı.
Uluslararası kar amacı gütmeyen Climate Group’un CEO’su Helen Clarkson, CNBC’ye COP26′nın “iklim değişikliğine karşı mücadelede çok önemli bir an” olduğunu söyledi. “Görüşmelerin ev sahibi olarak İngiltere, liderlik etme ve hükümetleri Paris anlaşmasıyla uyumlu net sıfır hedefler belirleme ve küresel sıcaklık artışlarını 1,5 dereceyi geçmeyecek şekilde sınırlama konusunda teşvik etme sorumluluğuna sahip” diye ekledi.
Glasgow’daki tartışmaların çoğu, ulusal olarak belirlenen katkılar veya NDC’ler etrafında toplanacak. Basit bir ifadeyle, NDC’ler tek tek ülkelerin emisyonları azaltma ve iklim değişikliğinin etkilerine uyum sağlama hedeflerine atıfta bulunur.
Paris Anlaşmasının parçası olan tüm ülkelerin NDC’lerini her beş yılda bir güncellemeleri beklenmektedir. Bu önemlidir, çünkü anlaşmanın küresel ısınmayı sınırlama genel hedefini karşılamak için hedeflerin düzenli olarak artırılması gerekir.
Teorik olarak, bu güncellemelerin 2020′nin sonunda gönderilmiş olması gerekiyordu. Pratikte bu, Covid-19 ile ilgili aksaklıklar da dahil olmak üzere çok sayıda nedenden dolayı gerçekleşmedi.
Şubat ayında yayınlanan bir BM raporu, geçen yıl 31 Aralık itibarıyla Paris Anlaşmasına dahil olan yalnızca 75 tarafın NDC’lerini güncellediğini gösterdi. Bu, dahil olan toplam sayının yalnızca %40′ını temsil ediyor ve birlikte küresel sera gazı emisyonlarının yalnızca %30′unu oluşturuyorlar.
Ara rapor, BM Genel Sekreteri António Guterres tarafından “gezegenimiz için kırmızı alarm” olarak nitelendirildi. “Hükümetlerin, iklim değişikliğini 1,5 dereceyle sınırlamak ve Paris Anlaşması’nın hedeflerine ulaşmak için ihtiyaç duyulan istekliliğe sahip olmadığını gösteriyor” diye ekledi.
Başka bir yerde, BM İklim Değişikliği İcra Sekreteri Patricia Espinosa, raporun mevcut hedeflerin “bizi Paris Anlaşması hedeflerimizi karşılayacak bir yola sokmaktan çok uzak” olduğunu gösterdiğini söyledi. Bu raporun güncellenmiş bir sürümü COP26′ya kadar yayınlanacak.
Bu arada, iklim değişikliği hareketinde oldukça etkili bir figür olan genç aktivist Greta Thunberg, son zamanlarda katılımı konusunda şüphe uyandırdı.
The Climate Coalition’dan Woodier, “Başarı, ısınmanın 1,5 ° C’nin altında tutulmasını sağlayan yüksek bir hırs düzeyini somutlaştıran titiz hedefler gibi görünecektir. Bunun ötesinde, daha zengin ülkelerin, daha yoksul ülkelerin ekonomilerini dönüştürmek için tam olarak desteklenmelerini sağlamak için adil finansman katkılarını taahhüt etmeleri zorunludur.” dedi.
Birleşik Krallık, COP26 Başkanlığının beş şeye odaklanacağını söylüyor: finans, temiz karayolu taşımacılığı, uyum ve dayanıklılık, enerji geçişi ve doğa. Bunların Prens William da dahil olmak üzere bazı yüksek profilli savunucuları var.
Geçen hafta Uluslararası Para Fonu ve Dünya Bankası Grubu’nun sanal bahar toplantılarına değinen Cambridge Dükü, doğayı korumanın ve eski haline getirmenin “COP26′nın bu yılın sonlarında Glasgow’daki başarısı ve daha parlak, daha yeşil, daha müreffeh bir gelecek için kritik olduğunu hepimiz görmek istiyoruz.” dedi. “Doğaya yatırım yapmadan koronavirüsten sürdürülebilir bir şekilde kurtulamayız, küresel yoksulluğu ortadan kaldıramayız, net sıfır emisyon elde edemeyiz veya iklim değişikliğine uyum sağlayamayız” diye ekledi.
William, COP26′nın “iklim değişikliğine karşı mücadelemizde doğayı merkeze alma yolunda hayati bir adım” olduğunu belirtti.
Kaynak: “World Leaders, Royalty And Environmentalists Gear Up For Major Climate Summit COP26”, CNBC
İndirmek için tıklayın
