GDA (Güney Doğu Asya), küresel Net Sıfır çözümünün kritik bir parçası olarak önem kazanıyor. Basit bir şekilde ifade etmek gerekirse, GDA enerji dönüşümü yolculuğuna çıkmadan dünya Net Sıfır’a ulaşamaz. GDA’nın kendisi de ek risklerle karşı karşıyadır. İklim şoklarına karşı en fazla risk altında olan bölgelerden biridir ve kararlı ve zamanında harekete geçmezse gelecekteki GSYİH’nın çoğu (2030 yılına kadar %3-4 olumsuz etki, 2,0-3,2°C küresel ısınma senaryolarında ~130-200 milyar $’a denk gelir) risk altına girecektir. Bölgenin Net Sıfır yolculuğunu hızlandırmak için üç adım atması gerekiyor:

  1. Net Sıfıra giden yolun tanımlanması
  2. Dönüşüm yolculuğunun kazanımları ile birlikte hızlandırılması
  3. Sermaye ve yatırımların kilidinin açılması

İçinde bulunduğumuz süreç bir dönüşüm zamanıdır ve Net Sıfır planının kristalize edilmesi gerekmektedir. GDA ülkeleri önemli hamleler yaptılar. Geçen yıl Singapur Ulusal Yeşil Planını başlattı, Endonezya, 2060 Net Sıfır taahhüdünü açıkladı ve ASEAN Taksonomi Kurulu bir proje üzerinde çalışmaya başladı.

Bölgedeki işletmeler de harekete geçiyor. Bölgesel lider şirketler, hükümete bağlı şirketler ve Çok Uluslu Şirketlerin tümü, iç değerler, kişisel çıkarlar ve dış baskılar çerçevesinde masaya oturuyorlar. Değeri 1 milyar doların üzerinde olan GDA işletmelerinin %85’inden fazlasını oluşturan aile işletmeleri, geçişi ve yeni yatırımı hızlandırmada çok önemli bir rol oynamaya hazırlanıyor. Ancak GDA tam rotasında değil. Bölgenin en son iklim ulusal katkı taahhütleri, 2015’in azaltma hedeflerini 2030’a kadar yalnızca ~ 0,5–0,6 GtCO2e iyileştiriyor ve 1,5°C hedefi olan Paris Anlaşması’na uygun olarak vaat edilen emisyon azaltımlarına ulaşmak için tahmini ~3 GtCO2e (koşullu) ila ~4 GtCO2e (koşulsuz) arasında bir eksik söz konusudur.

GDA, Covid-19’dan ciddi şekilde etkilendi: bölgenin GSYİH büyümesi 2020’de tahmin edilenden %7,8 daha düşüktü. Birçok GDA işletmesi, sürdürülebilirliğe odaklanmak için çok az ekstra kaynakla hayatta kalma modunda kalmaya devam ediyor. Bölge ekonomisinin ~%40’ını ve işgücünün ~%75’ini oluşturan KOBİ’ler ciddi şekilde etkileniyor.

Kaynak açısından zengin, gelişmekte olan bir bölge olarak GDA, değişim için benzersiz sorunlarla karşı karşıyadır. Kritik olarak, GDA’nın iklim geçişini sosyoekonomik ihtiyaçlar ve enerji güvenliği için fosil yakıtlara güvenme ile dengelemesi gerekiyor.

Bununla birlikte, bölge önemli fırsatlara da sahip: büyük miktarda değerli doğal sermaye ve potansiyel yenilenebilir enerji kaynakları, hızlı hareket edebilen ve sürdürülebilirliği etkin bir şekilde ölçeklendirebilen kurumsal yapılar ve sektörler ve organizasyon türleri arasında ortak inovasyon ve iş birliğine yönelik artan bir iştah. Tüm bunlar, GDA’nın sürdürülebilirlik zorluklarını ele almak için gereklidir. Zorluklar bir yana, GDA’nın şimdi iklim değişikliği için harekete geçmesi ve kendi kısıtlamalarını, çıkış noktasını ve insan ihtiyaçlarını hesaba katan doğru yolu tanımlaması gerekiyor.

Net Sıfır’a giden yol, GDA için açık fırsatlar sunuyor.

Enerji dönüşümü, doğaya değer verme ve tarım-gıda sistemimizi dönüştürmekle birlikte, yarının yeni ekonomik fırsatlarını ve endüstrilerini geliştirirken bölgenin emisyonlarının ~%90’ına kadarını karşılayabilir.

Kaynak tedarikinden elektrifikasyona kadar bölgenin ekosistemini yeniden şekillendirmek, GDA’nın şimdiye kadar karşılaştığı en büyük zorluklardan biridir. Acil fırsatlar, şebeke modernizasyonu ve elektrifikasyon ile ölçeklenen ve gelecekteki ulaşım şeklini, yeni ortaya çıkan karbon yakalama teknolojilerini ve hidrojen yeniliklerini yeniden düşünmek, enerji verimliliğini ve yenilenebilirleri (örneğin güneş, rüzgar) artırmaya yöneliktir.

Net Sıfıra giden yol, SEA için açık fırsatlar sunuyor

Doğaya değer vermek:

Doğa, GDA’nın en büyük ve yeterince değer verilmemiş kaynaklarından biridir ve “Daha iyi fiyat” doğasına yönelik küresel hareket, GDA yatırımcıları ve işletmeleri için, küresel karbon yutakları ve biyoçeşitlilik bankaları olarak potansiyeli gerçekleştirmek için GDA’nın geniş kaynaklarının korumasını ölçeklendirmek için teknoloji ve finansal yeniliklerin sağladığı maddi bir fırsat sunuyor.

Tarım, GDAA ekonomisinin diğer belkemiğidir, ancak aynı zamanda önemli emisyonların ve diğer çevresel etkilerin kaynağıdır. Küçük ölçekli çiftçileri, üretkenliği artıran sürdürülebilir uygulamalar ve yeniliklerle güçlendirmenin yanı sıra bölgeyi alternatif protein gibi gıda teknolojisi için küresel bir merkez haline getirmek için fırsatlar mevcuttur.

Yolculuğu hızlandırmak için iki kritik olanak görülmektedir: Bölgenin gönüllü karbon piyasalarını ölçeklendirmek, doğal sermayemizin korunmasını teşvik ederken ve bölgeye sosyoekonomik faydalar sağlarken, karbonu fiyatlandırarak GDA’nın karbondan arındırılmasını hızlandıracak.

GDA, özellikle doğaya dayalı çözümlerde muazzam bir potansiyele sahiptir. 2030 yılına kadar, değer zincirinde ~10 milyar dolarlık gelir fırsatı gerçekleştirilebilir.

Büyüyen “yeşil veri devrimi” aynı zamanda iklim etkisini ölçeklendirmek için önemli bir katalizördür. Verilerin demokratikleştirilmesi, gelişmiş tahmine dayalı modeller ve artan sektörler arası ortak inovasyon gibi tematik değişiklikler, sınırları asla mümkün olduğunu hayal etmediğimiz bir hızda zorlamamızı sağlıyor.

Başlıca örnekler olarak daha iyi koruma için GDA ormanlarının iklimsel dayanıklılık modellemesi ve jeo-uzamsal haritalaması için Singapur’un dijital ikizinin geliştirilmesiyle birlikte, SEA’da dijital inovasyonda yeşil filizler açıyor.

GDA yatırımcıları sürdürülebilirliği giderek artan bir şekilde bir riske karşı bir fırsat olarak görüyor.

Zihniyetler sırayla sonuç üretmeye başlıyor. Yeşil fon yaratma, borç ihraçları, IPO1, PE/VC2 fon yaratma ve sürdürülebilir kamu fonları AUM3 genelinde yılda %40-150 büyüme (p.a.) ile güçlü bir yukarı yönlü yörüngede olmuştur.

Net olan şey, daha fazla yatırım yapmak için önemli bir boşluk payı olmasıdır. Sürdürülebilir bir geçiş için GDA’nın altyapısını oluşturmak için önümüzdeki on yılda 2 trilyon dolarlık yatırım gerekiyor. Hükümetler bunu tek başlarına yapamazlar. ADB4, altyapı yatırımlarının ~%40’ının özel sektörden gelmesi gerektiğini tahmin ediyor. Ancak, yüksek likiditeye rağmen, bugün birçok engel akışı sınırlandırıyor: tutarsız hükümet politikaları, yüksek işlem maliyetlerine ve gelişen standartlara yol açan olgunlaşmamış bir ekosistem ve muhafazakâr zihniyetler. Değişim için harekete ihtiyaç var. Bir bölge olarak Net Sıfır’a ulaşmak, işletmeler, yatırımcılar, hükümetler ve topluluklar tarafından bireysel eylemin yanı sıra ekosistem düzeyinde toplu eylem gerektirir.

İşletmeler, GDA’nın iklim geçişini ilerletebilecekleri ve temel iş stratejileriyle uyumlu ticari değeri ve inovasyonu ilerletebilecekleri stratejik beyaz alanı belirlemelidir.

Yatırımcılar, yatırımları riskten arındırmak için katalitik finansal araçlar ve finansman önündeki engelleri azaltmak için yeni sürdürülebilirlik veya geçiş bağlantılı ürünler aracılığıyla bölgedeki yeşil ve geçiş sermayesi akışlarının kilidini daha da açabilirken, hükümetlerin sürdürülebilir varlıklar için yatırım yapılabilir ortamlar yaratmak için düzenleyici liderlik sergilemesi gerekir.

Net Sıfır mücadelesinin ölçeği ekonomik, yatırım, doğa ve insan açısından önemlidir. GDA, gerçeklerinin koşullarını karşılayan ileriye giden yolu bulmalıdır. Nerede dikkat gerektiğini ve fırsatların nerede olduğunu biliyoruz. Bölgesel aktörlerin, bölgesel nüansları ve çeşitli GDA ulus devletlerinin farklı ihtiyaçlarını hesaba katan sağlam bir Net Sıfır planı geliştirmek için artık bir araya gelmesi gerekiyor.

Kolektif eylem için üç bileşen çok önemlidir:

  1. Ekosistem çapında ortak inovasyon: tarımsal teknoloji ve karbon yakalama gibi GDA’nın ihtiyaçlarına uygun düşük karbonlu teknolojinin ticarileştirilmesini hızlandırmak; değer zinciri çapında ittifaklar yoluyla veri/araç/standartların paylaşımını artırmak; ve GDA’nın doğal karbon yutaklarını korumak ve restore etmek için kamu ve özel sermayeyi harekete geçirmek
  2. Kamu-özel sektör ortaklıklarından ve karma finansmandan yararlanan toplu geçiş desteği: KOBİ’lerin/küçük ölçekli işletmelerin sermayeye erişimini iyileştirmek ve yeteneklerini geliştirmek, atıl durumdaki varlıkların azaltılması zor sektörler için etkisini azaltmak ve GDA’nın işgücünü yeşil ekonomi için geliştirmek ve yeniden eğitmek
  3. Bölgesel iş birliği: bütünsel bir GDA Net Sıfır geçiş planı geliştirmek, sınır ötesi bir karbon ticaret sistemi kurmak ve talebi arz ile daha verimli bir şekilde bağlamak için bölgesel bir şebeke keşfederek enerji güvenliğini yeniden değerlendirmek. Eyleme öncülük eden işletmeler için 1 trilyon dolardan fazla ekonomik fırsatlar masada.

GDA enerji dönüşümü için çok önemli bir dönüm noktasındadır…

Kaynak: “Southeast Asia’s Green Economy 2021 Report”, bain.com

İndirmek için tıklayın

Diğer İçerikler