ÖZET:
Sayı ve veri arasındaki önemli farklardan biri verinin sayının nasıl elde edildiğine neyi temsil ettiğine dair de bilgiler içermesidir. Q Raporlarındaki birçok soruda cevapların tek olmaması okuyanlara garip gelebilir. Ancak, her soruya özellikle birden fazla cevap vererek, bakış açısını genişletmeye çalışıyoruz. Sayı, durduğunuz ve baktığınız yöne göre farklı olabilir. Bu sorulardan biri de bugün ki sorumuz. Petrol talebi ham petrol ve petrol ürünleri olmak üzere iki kısımdan oluşuyor. Hem alıyoruz hem satıyoruz. Ham petrolü ürün olarak nihai tüketimde değil, ikincil ürünlere çevirmek için rafinerilerde kullanıyoruz. Petrol ürünlerini ise tüketiyoruz. Peki Türkiye’nin petrol talebi ne zaman 1 mv/g’ü geçti?
YÖNTEM:
Bunun için IEA’in de kullandığı açık veri kaynağı JODI (Joint Organisations Database Initiative)’deki veriler kullanılmıştır. (http://www.jodidb.org/)
ANALİZ:
Akaryakıt talebi son iki yılda eskisine göre inanılmayacak bir hızla artmıştır. Bu artış son 10 senenin en yüksek artışına denk gelmektedir. Sorumuz talebin ne zaman 1 mv/g’ü geçtiğiydi? 1mv/g petrol talebini geçeli yıllar oldu. Bu sene de 1.2 mv/g aylık ithalatı geçti.
Ay bazında:
- 1 mv/g petrol ürünleri talebi ilk defa Haziran 2015’te geç
- 19 mv/g net talep ise ilk defa Ağustos 2017’de görüldü. Brüt ithalat olarak bakıldığında aynı ayda 1.24 mv/g’lük bir rakama ulaşıldı.
12 aylık ortalamada:
- Aralık 2016’da yıllık ortalama ilk defa 1 mv/g’ü gördü. Yani 2016 yılı ortalaması 1 mv/g olarak gerçekleşti.
Rakamlara bir de ham petrol ve petrol ürünleri brüt ithalatı olarak bakarsak:
SONUÇ:
Türkiye akaryakıt talebi 1 mv/g’ü 2015’te, 1.2 mv/g talebi de bu yıl geçmiştir. Brüt ithalat olarak bakarsak tüm zamanların rekoru 1.24 mv/g ile Ağustos 2017’de kırılmıştır. Bu kadar yüksek olduğu iddia edilen fiyatlara rağmen son iki yılda neredeyse aylık talepte %20 artış nasıl oldu? Bu soruya sonra cevap arayacağız.
